Other writings

  دوست فرزانه و فرهیخته ای این پرسش را در تارگاهشان گسترانیده بودند که چرا درتاریخ و ادبیات ایران ازآئینهای شب یلدا نشانی نیست .  وچون برخی از پژوهشهای این نگارنده  دراین باره بوده ست  برآن شدم که به پاسخ بنشینم که شاید این پزوهشها به کاربرد دیگر پژوهشگران بیاید آنچه که دراینجا میاید پاسخهایی است که من در گفتگوهای آن تار نما فراهم آورده ام ولی چون پروای آن ندارم که نام گفتگو کنندگان را آشکارکنم بخشهایی از این گفتگها را بریده ام.   {اینکه چرا در ادبیات و تاریخ ما در باره ی آئین یلدا نشانی نیست}البته این نشان دهنده ی دستاورد موید موبدان ساسانیان "کارتیر" سنگدل و خشن در براندازی میترا باوری ست که اوبه خود ستایی در سنگنبشته هایش از آن یاد کرده است. هر چند که آموزه های ایزد مهر را نمی توان به آسانی زدود همانگونه که بسیار از آن آموزه ها بر سروده های عرفانی پارسی هنایش نهاد. خود کارتیر هم ناچار شد که در بازسازی اوستا که آلکساندر نسکهای بسیار از آن را سوزانده بود میترا را به آوند ایزدی کهتر از اهورا بپذیرد. از سروده سرایان پس از اسلام شاید اندیشمند فرزانۀ  شیراز تنها باشد در شناخت ژر

  آپام ناپات و تریتا چندی پیش یکی از پژوهشگران بنام آقای علی حصوری درباره ی ضحاک ماردوش گزاره های را پیشنهاده ست که در کتاب "ضحاک"  ایشان چاپ شده   که شادروان شاملو در سخن رانیی  دردانشگاه ییل آن گزاره را گسترش داد. آقای حصوری دراین باره گفته اند که   ضحاک‌ در اساطير ايران‌ دقيقاً نماينده‌ي جامعه‌اي مشترکي است‌، چون‌ شواهد فراوان‌ وجود دارد که‌ جامعه‌ي ايران‌ رو به‌ طبقاتي شدن‌ مي رفته‌ است‌ و نماينده‌ي اين‌ طبقاتي شدن‌ هم‌ جمشيد و فريدون اند. در ميان‌ اين‌ دو تن، کسي يک‌ دفعه‌ انقلاب‌ مي کند، يک‌ دفعه‌ مي آيد و آن‌ نظم‌ اجتماعي در حال‌ِ تکامل‌ را به‌ هم‌ مي ريزد. و دوباره‌ جامعه‌ را بر مي گرداند به‌ حالت‌اوليه‌اش‌، اما طبيعي است‌ که‌ چون‌ خود فردوسي دهقان‌ است‌ و دهقان‌ها باز مانده‌ي فئودال‌هاي دوره ساساني هستند، علاقه‌ ندارد از اين ‌صحبت‌ کند، يعني فردوسي دلش‌ نمي خواهد که‌ اين‌ شائبه‌ را ايجاد کند که‌ مي شود زمين‌ها را از مالک‌ها گرفت‌ و داد به‌ توده‌ي مردم‌. فردوسي نه‌ تنها اين‌ طور فکر نمي کرد بلکه‌ به‌ هيچ‌ وجه‌ علاقه‌اي به‌ اين‌ زمينه‌ها نداشت‌، به‌ خصوص‌ دلش‌ مي خواست